Волошинни эв-музейи
Максимилиян Волошин (1877-1932) — шаир ве терджиман, рессам, мувафакъиетли тенкъидчи ве фельсефечи.
Волошинни эви, бельки, Къумуш девир казидесини ве озь саибининъ иджат омюр авасыны сакълап къалгъан, дюньяда екяне музей. Бир къач дженклер ден сонъ, юз йыл эвель къалган интерьер, саип ерлештирген эр бир предмет, озь еринде тура.
Музейни экспозиция гъурурыны мемориаль интерьерини мескен одаларытеркип этелер, Волшинни дюньябакъышыны акс эткен ве текрарланмайджакъ шаирнинъ эв атмосферасы.
Волошиннинъ эв-музеи учь залда ерлеше, оларда 300 якъын экспонатлар такъдим этильген. Эсасен бу фото мальземелери, шахсий шейлер, имзалар. Ресимлер Волошинни ве онынъ китаплары якъынлары. Китап фондынынъ эсасы — Волошиннинъ мемориал китапханеси, сийрик неширлерден ве чокъ микъдарлы китаплар имзаларнен ве багъышлангъан язувларнен.
Волшиннинъ эв-музеи медений меркез. Тамам онда ильмий конференция кечириле, бутюн дюньяга белли, Волошиннинъ окъувлары, ве эр йыл халкъара иджадий симпозиум «Волошиннинъ сентябри», эдебий Волошин конкурсы, М.А.Волошин адына эдебий фестиваль, эдебий пленэр «Коктебель», Халкъара Волошин мукяфат берувы, ильмий — медениетшнаслыкъ «Киммери топасы» конференцясы: эфсане ве керчеклик» ве генчлер семинарлары.
Ресмий оларакъ Волошин эв-музеи 1984 сенеси августнынъ 1 ачылды, лякин 1933 сенеси белли эдебитшнас ве меденишнас Андрей Белый язды: «Эв дегиль, музей; ве музей — екяне… екяне бир омюр… тириден къалып, аджайип адам сымасындан, о акъкъкында омюрлик сагъ хатыра; оны ерини абиделер денъиштирмез.
Коктебельдеки нудистлер пляжы
Коктебельдеки нудистлер пляжы пек белли, мында дюньяны чешит кошелиринден нудистлер келелер. Язнынъ сонъунда ананевий театр тамашалар кече — Нептун куню.
Пляж ялыбоюда — Юнга баир этегинден башлап басамакъ ортасына къадар. Шеэр ве нудист пляж арасында къуругъан озен ятагъы сынъыр тимсалыдыр. Пляжда кирагъа шезлонг, кунештен сачакъ ве паралы аякъёл къулланмакъ мумкюн. Ялыбоюнда бир къач пляж алетлери ве чешит ашаит тюкянлары ве къапынмагъа кафелер чалыша.
Аквапарк Коктебель
Бу Къырым ярымадасында энъ янъы ве буюк аквапарк. 2007 сене август ачылды ве аджайип сув аттракционлар комплекси эр яшкъа ве истеген дайын такъдим этиле.
Аквапарк этрафтаки ландшафткъа пек уйгъун келишти: санки дерсин ялдамлы майшикъ дагъ этрафына — Хамелеон буруннына, Деве дагъына ве, эбет, къадимий сёнген Къара-Дагъ янардагъы. Аквапрак дизайныда корсанлыкъ романтик атмосфераси тузюле. Бедава аквапаркни амайил — тимсалы папагъан Сильвер олмагъан.
Комплекс 7 хавуз ве 24 дагълыкъ, оларда 12 данеси махсус балалар ичюн, ве 4,43 гектар мейдан къаплай. Эки дагълыкъ Къырым ичюн ашырыкъ ве эксклюзив, энъ кичкинелер ичюн дагълыкълар масал къараманлары киби япылгъан. Акъшам мусафирлер ичюн махсус музыка ве сюрпризлернен шоу — программалар кечириле.
Аквапарк янында беш кафе ве ресторан ерлешкенлер, онда Авропа, Япония ве Украин емеклерини татмакъ мумкюн. Онъайтлыкъ ичюн къаравуллангъан автомобиллер турагъы ве къинтавлы мусафирханелер донатылгъан.
Коктебель юнус балыкъ эви
2007 сенеси Коктебель курорт къасабасында юнус балыкъ эви ачылды ве ондан берли тенеффуссыз чалыша. Бу екяне комплекс ачыкъ хавуз ве минбернен. Къышта хавуз къуббенен къаплана. Юнус балыкъ эвинде буюк теджрибеге малик олгъан мутехасыслар денъиз сют эмичилеринен чалышалар.
Майы айындан октябрь айынадже юнус балыкъ эвинде Къара денъиз юнус балыкъ-афалин ве шималь денъиз мышыкълары иштиракинде программа нумайиш этиле. Оларнынъ чыкъышлары тек балаларны дегиль де, буюклерни де первасыз къалдырмай.
Диноторий «Коктебель»
Динотори — Коктебельни энъ февкулаке махсус итибаргъа ляйыкъ ер. Мында джанлы табиатны къафессиз, аквариумлерсиз, террариумларсиз корьмек ве токъунмакъ мумкюн.
Комплекс эки кёрре шеклли чадырдан ибарет. Биринджи чадырда палентологик экспозиция ерлешкен, мында кечмиштен айванларны корьмек мумкюн: диназавр такълет макетлерини, Америка музеининъ табий тарих устаханасында япылгъан, озюни догърулугъынен ве реалистиклигинен айретте къалдыра. Экинджисинде исе экзотик къушлар ве айванлар, оларны тутуп бакъмакъ ве ресимге чикъармакъ мумкюн.
Диноториде дюньяда екяне кунеш саат-чешме эки къадраннен бар. Тёпедеки къадранда арабсайыларынен вакъытны мумкюн корьмеге, ашгъыдакинде исе — рум сайыларынен — Ердеки яшайиш инкишаф кетишиатыны косьтере. Къадрарнда корюнеки бир девир экинджи девирни денъиштире ве бизим сейяремизде насыл айванлар о ве башкъа заманда яшагъанларыны корьмек мумкюн. «Диноторий» сёзю диназавр сёзюнде пейда олгъан, онынъ сений къадраны музейни энъ эсас экспонатларындан бири.
Планёр спортны меркези
Коктебель къасабасындан Узун-Сырт дагъ этеги узана, тюркджадан «узун бель» («длинная спина») терджиме этиле — бу совет планёрджылыкъ бешиги. Экинджи ады — Клементьев дагъы — учуджы Пётр Клементьевнынъ хатырасына адлангъан, 1924 сенеси сентябрнинъ 11-де янъы планёрны сынагъанда эляк олды.
Бу озгюн ер, Авропада аэродинамик хусусиетлерине коре тенъи ёкъ. Узун — Сыртны узунлыгъы — 7 км якъын, юксеклиги вадий усьтюнде дженюптен 130 метр теркип эте, шимальден исе 80. Дагъ чёль ве дагълар сынъырында ерлешкен. Дженюп ве шималь еллер аджайип чыкъыш акъымы кетире. Санки табиат планёр ёлламагъа ве учмагъа шараит яратти.
Узун-Сыртта енгиль авиациянинъ эдмин эткен база ерлешкен, мында планёрда учмагъа огренмек ве талиматчинен берабер учмакъ мумкюн.
Къара-Дагъ
Къара-Дагъ (тюрк тилинден «Черная гора» терджиме этиле) — юрск девирни къадимий сёнген янар дагъ, 120-160 йыл эвельси арекетте булунгъан. Бу озгюн табиат — минерал комплекси. Мында 1000 якъын осюмликлерни чешити тапылгъан, оларнынъ арсында эндемик, дюньяда башкъа бир ерде раст кельмей.
Хусур дегиль ки, тиббиет докторы Терентий Иванович Вяземский (1857-1914) эсас къойгъан биологик станция ерлешкен. Сонъра онынъ базасында девлет Къарадагъ къорукъ 2874,2 га мейданлыгъы яратылды, дагъ яйласы ве денъиз акваториясыны ерлери кире.
Къара-Дагъны денъизде сейир этмек мумкюн я да экологик ёлундан къылавузнен кезинмек мумкюн. Къара-Дагъ ильмий станциясини биринджи йыл чалышувында темель къоюлгъан.
Музейнинъ экспозициясында Къара-Дагъ къоркъында аджайип небатат ве айванат дюньясы такъдим этильген: толдурулгъан къуш, айван териси, сют эмичилер, ерлилер ве дигер денъиз акватори ве дагъ яйласынынъ айвнлары. Музейде даа чешит тюрлю коллекциялар ве минераллар такъдим этильген. Ондан да гъайры, мында аджайип дагъ яйласыны ландшафынен ве сёнген янардагъны тарихинен танышмакъ мумкюн.
Музей сеяретчилерни йыл девамында къабул эте.
Хамелеон буруны
Хамелеон буруны — бирадлы айваннынъ шекилинде чамур тёпелик, узакъ Коктебель кёрфезине созыла. Энъ тааджипи шунда ки, о тек шекилинен хамелеонгъа охшай дегиль де, даа тюсюни денъиштире ола.
Бу меракълы сейр этилиджи семере айыры чамур шест конфигурациясына бинаен, бурун пейда эткен ве кунеш нурларыны башкъаджа акс олгъан.
Алтын къапу
Алтын къапу — Къара-Дагъ этегинде кемер шекилинде ялыбой къалеси. Бу къадимий янардагъны энъ белли къалеси, онынъ энъ балабан махсус итибаргъа ляйыкъ ер ве темсалы.
Эвеллери къалени Шейтан-Къапу деп, адландыра эдилер («чёртовы ворота»). Онда о бир дюньягъа кириш бар деп, сайыла эди.
Земаневий ады къалени ренкинен багълы: о сары лишайниклернен къаплангъан, ондан да гъайыры, кунеш нурлары батувда къошма къырмызы тюс бере.
Риваетке коре, Алтын къапу кемерден уфакъ катерде кечсен, энъ гизли истеклерини ерине кетире.
Эки ленгерли кёрфез ве Кийк-Атлама буруны
Эки ленгерли кёрфез азиз Илья ве Кийк-Атлама бурунлар арасында ерлеше. Кёрфезнинасыл пейда олувы але даа белли дегиль. Энъ белли икяеге коре, ичи къара ерли ель къабаатлы, токътамакъ ичюн, гемилерни эки ленгер бермеге меджбур эте. Бельки даа, кёрфезде гемилер ичюн эки ленгерли туракъ бар эди.
Кийк-Атлама буруннынъ денъиз ялысында бир къач пляжлар бар. Кийк-Атлама ады рус тилине «прыжок дикий козы» терджиме этиле. Юнуан тилинден исе — «выступающий вперёд». Бурунда къадимий адамларнынъ неолит девиринде бир къач туракълар тапылды.
Незарет мейданы «Хатырлавлар йылдыз токулюви»
Коклюк дагъ уджунда бу ротонда. Мындан Коктебель къасабасына аджайип манзара ачыла ве дагълыкъ ерни панорамаси: Къара — Дагъ ве Узун-Сырт, гёль ве унутылмайджакъ ландшафтынен Америт вадеси.1956 сенеси туристлер ерли манзаранен кейфленсинлер деп, бу дагъда кёшюк къурулгъан эди. Бу ярым даире шеклинде 4 метр юксекликде колоннада.
Эвель «Ель кёшюги» деп адлангъан эди, лякин 1989 сенеси реставрация япылгъан сонъ оны «Хатырлавлар йылдыз токулюви» адына денъиштирдилер.
Бароколь гёль
Къырым ярымаданынъ чокъмикъдарлы гёллеринден Бароколь гёли айырыджа тура. Яз вакъытында къура ве къамышларнен басылып, тузлакъкъа чевириле. Эгер яз ягъмурлы олса, туристлер оны коре билелер.
Бу ерлерде оны пейда олувы, ве тааджип адыны асыл олувы — Бароколь гёли чокъ давалар чыкъара. Ершынасларгъа гёлни пейда олувы — акъкъикъий тапмаджа. Бар ойле теклиф, Барокол — тектоник пейда олувы, чюнки мында сёнген янардагъ юкълай — муаззам Къара-Дагъ.
«Бароколь» топонима пейда олувы да сырлы, онынъ ичюн де чокъ ильмий давалар кете. Чокъусы оны «Копек гёль» деп терджиме этелер, лякин бакъа къырымтатар топонимлер тедкъикъатчилерни айткъанларына коре «барак» бу «копек»(«собака») дегиль, бельки тюрк ады (сой, къабиле), ве гёлни ады, о ер кимге менсуп олгъаныны косьтере.
Гёль Барокол, Бароколь вадийнинъ меркезинде, Наников о къасабасыны янында ерлешкен.
Маркалы шарап ве коньяк «Коктебель» заводы
Къадимий янардагъ Къара-Дагъ этегинде белли «Коктебель» шарап заводы ерлешкен.Завод 1944 сенеси ачылды. Бу Къырым, толу ишлеп чыкъарув истисналарындан — юзюм осьтурювден ве къайта ишлевден башлап, эмин совутында турсатмакътан ве тёкмектен екюнлев.
«Коктебель» шарап япув ходжалыгъыны инджиси — Авропада энъ къудретли модерн тсехлеринден бири. Йыл девамында белли Коктебель мадера кемалына ете. Сонъ шарапны ачыкъ медангъа кечирелер, ве чапчакъларны ичинде кунеш нурлары тюбюнде даа учь йыл тура.
Юзюмликлерни денъиз астында чешит юксекликлерде ерлешувы, шарапны юксек кеифиетли озгюн дадлы-къокъулы хасиетинен чыкъарувына имкян бере.